Ιστορία της Ταπητουργικής Τέχνης
Λαογραφία και πολιτισμός της ταπητουργικής τέχνης
Η ποικιλία και το ύφος των χαλιών της Ανατολής που κατακλύζουν σήμερα την αγορά απαιτούν μια καλή βασική γνώση του αντικειμένου, όταν παίρνεται η απόφαση αγοράς. Ο ΟΙΚΟΣ ΧΕΙΡΟΠΟΙΗΤΩΝ ΤΑΠΗΤΩΝ ΑΝΑΤΟΛΗΣ ΙΩΑΚΕΙΜΙΔΗ αφιερώνει αυτό το άρθρο στην τέχνη και την ιστορία του χαλιού θέλοντας να βοηθήσει τον αναγνώστη σε αυτή του την απόφαση.
Η μαγεία και το μυστήριο της Ανατολής , η αρχαία ιστορία της και η τέχνη της , ο πολιτισμός και οι θρησκείες της , είναι όλα ενσωματωμένα σε ένα απλό, όμορφο, σπιτικό είδος – το Ανατολίτικο χειροποίητο χαλί .
Η ιστορία της ύφανσης χαλιών, αρχίζει από νομαδικές φυλές , στήνοντας πρόχειρους αργαλειούς και χρησιμοποιώντας μαλλί από τα περιπλανώμενα κοπάδια των προβάτων τους . Αυτά τα χαλιά, σχεδιάστηκαν, απεικονίζοντας τη φύση, όπως φαίνεται από τα υφαντά, τα λουλούδια, τα ζώα και τα δένδρα, ή τον πολιτισμό και τα θρησκευτικά τους πιστεύω με σύμβολα και μοτίβα . Αυτά, ήταν κρεμασμένα στους τοίχους των σκηνών ή των καλυβών τους , ήταν απλωμένα πάνω στο έδαφος ή το πάτωμα, χρησιμοποιούνταν ως καλύμματα καθισμάτων ή δισάκια. Απλά, για να κοιμούνται, να ζουν ή να προσεύχονται πάνω σε αυτά . Τα πρώτα γνωστά ανατολίτικα χαλιά, ήρθαν από την Αρμενία, την Περσία, την Τουρκία και την Αίγυπτο, τον Καύκασο και την Κεντρική Ασία.
Ο Μάρκο Πόλο ανακάλυψε κάποιο από τα πρώτα περίφημα ανατολίτικα χαλιά τον 13ο αιώνα ενώ ταξίδευε στην Περσία. Πριν από εκείνη τη στιγμή, καλά δείγματα ήταν σπάνια και αυτό οφειλόταν στην φθαρτή φύση των χαλιών και στο γεγονός ότι αυτά κατασκευάζονταν για να χρησιμοποιούνται. Αρκετή φροντίδα δόθηκε στα χαλιά και τα κιλίμια και από το γεγονός ότι αυτά δέχθηκαν μεγαλύτερη περιποίηση και αξία από εκείνους στους οποίους ανήκαν. Κάποια στιγμή, τα χειροποίητα χαλιά, θεωρήθηκαν καλύτερα από χρήματα και χρησιμοποιήθηκαν ακόμη και για πληρωμή φόρων. Συχνά περνούσαν εβδομάδες, μήνες ή ακόμα και χρόνια για να υφανθούν ορισμένα χαλιά, που θεωρούνται ως μερικά δείγματα υψηλής τέχνης.
Ένα από τα ωραιότερα χαλιά στον κόσμο, το οποίο μπορεί με ακρίβεια να αναγνωριστεί και να χρονολογηθεί, βρέθηκε μέσα σε ένα τζαμί, στην πόλη Αrdebil της Περσίας. Ανακαλύφθηκε το 1947, κατασκευάστηκε με μαλλί και μετάξι και με τις διαστάσεις 11,20 Χ 5,16 μέτρα και είναι ένα από τα μεγαλύτερα χαλιά αυτού του τύπου. Ανέφερε την ημερομηνία του Ισλαμικού έτους 947, το οποίο αντιστοιχεί στο 1540 μ.Χ. Κατασκευάστηκε κατόπιν διαταγής του Σάχη Tahmasp, από τον ταπητουργό που ονομαζόταν Maksud al Kashani, για να χρησιμοποιηθεί στον ιερό τόπο Shayka Safi, στην πόλη Ardebil. O ταπητουργός, έγραψε αυτήν την πληροφορία στη μια άκρη του χαλιού, το οποίο μπορεί κανείς να δει σήμερα στο Μουσείο Victoria & Albert, στο Λονδίνο.